Rood-lichttherapie draagt op een heel basaal niveau bij aan de menselijke gezondheid. Tal van boeken en blogs zijn daarover volgeschreven en laten zien hoe het licht de energiecentrales van de cellen oplaadt, zeker ook in het brein, en hoe het zorgt voor melatonine in de cellen, belangrijk bij het fit houden ervan.
Een deel van de gezondheidsvoordelen van rood licht zijn te vinden op het vlak van het welbevinden. Mensen voelen zich beter door de rood-lichttherapie. Blijkt uit getuigenissen van gebruikers van de rood-lichtpanelen en uit wetenschappelijk onderzoek. Hoe zit dat precies en wat kunnen we ervan leren als het gaat om depressie?
Licht en depressie
Rood-lichtpanelen stralen een onvoorstelbare hoeveelheid licht uit. Iedere keer als ik een paneel demonstreer, waarschuw ik de mensen even en staan zij niet voor, maar naast het paneel als ik het aanzet. Zelfs dan schrikken ze nog regelmatig. Vervolgens stappen ze in het licht en gaat de schrik over in een aangename verrassing, verrast over de hoeveelheid licht en de aangename warmte. Zij begrijpen al snel dat met erg veel en enigszins warm licht de dag beginnen bijzonder prettig moet zijn, wat inderdaad zo is. Bij de demonstraties van het licht hoor ik regelmatig de vergelijking met het liggen op een zonnig strand. Iets wat ik goed begrijp en herken en iedere dag weer kan waarderen, winter of zomer. De waardering is deels gebaseerd op een gevoel en deels op de gedegen wetenschappelijke onderbouwing van rood-lichttherapie.
Wat zegt de wetenschap over rood-lichttherapie en depressie?
De wetenschap heeft zich uitgebreid gebogen over rood-lichttherapie. Eerst werd het voor de wetenschappers duidelijk dat het werkt en inmiddels is ook bekend hoe het het werkt, hoe het kan dat het licht zo gezondmakend is. In het verlengde daarvan is men benieuwd of niet alleen het lichaam, maar ook de geest er baat bij kan hebben. Wat is bijvoorbeeld de invloed van het rode licht op het belangrijke probleem van depressie? Een van de voorbeelden hiervan betreft een bescheiden opgezet onderzoek, met vijftien Canadese vrouwen met post-natale depressie. Een deel van hen werd zes weken lang beschenen met veel wit licht (10.000 lux) – lux is een bekende eenheid om lichtkracht aan te geven – met een zonnige dag gaat het om 50.000 of meer lux. Een ander deel van de groep vrouwen ontving weinig rood licht (600 lux).
Opmerkelijk genoeg hadden beide groepen op een zoals dat heet significante manier baat bij het licht, dus ongeacht of het wit of rood was. Soortgelijke resultaten waren er met 9000 lux wit licht of 100 lux rood licht, bij Nederlands onderzoek in 2020 naar 67 zwangere, depressieve vrouwen. Dezelfde resultaten bij Duits onderzoek in 2024 naar 248 depressieve jongvolwassenen. En al veel eerder, in 1999, was er onderzoek (2500 lux wit en 0,18 lux rood) waarbij de Nederlandse onderzoekers concludeerden: ‘Infrarood licht is net zo effectief als helder wit licht.’
Weinig rood licht heeft dezelfde positieve effecten als veel wit licht
Bij lichttherapie denk je onwillekeurig aan wit licht, omdat dat nu eenmaal meestal wordt ingezet bij SAD, seasonal affective disorder, winterdepressie. Je hebt het vast wel eens gezien of meegemaakt, mensen met SAD die tijdens de donkere dagen voor een speciale lamp zitten die veel wit licht op hen schijnt, waardoor zij zich dan beter voelen. Kijkend naar de onderzoeken en de conclusies van de wetenschappers komt de vraag op of we niet heel anders moeten kijken naar licht bij postnatale depressie, winterdepressie en misschien wel depressie in het algemeen. Weinig rood licht bleek keer op keer dezelfde positieve effecten te hebben als veel wit licht.
Belangrijke vragen
De resultaten van de wetenschappelijke onderzoeken roepen een vraag op, namelijk wat als het niet alleen zou gaan om weinig rood licht, maar om veel rood licht, zoals bij rood-lichttherapie? Zou dat mensen met een depressie kunnen helpen, mogelijk zelfs nog beter dan wit licht, omdat het rode licht tot zo veel in staat is, zoals het opladen van de energiecentrales van de hersencellen? Het zijn interessante en relevante vragen die hopelijk worden opgepakt door de wetenschap. Tot die tijd is rood-lichttherapie voor iedereen beschikbaar en ontdekken steeds meer mensen, met en zonder depressie, de bijzondere eigenschappen van het rode licht.
Dit artikel heb ik geschreven onder een tl-balk met volspectrumlicht, dus licht dat het daglicht zo dicht mogelijk benadert. De dag begon met twintig minuten voor de Sunsbest 6000, een rood-lichtpaneel dat zo’n 9000 lux uitstraalt.
Lees ook van Daan de Wit
– Bijna-infrarood licht: de onzichtbare, maar helende helft van het zonlicht
– Rood-lichttherapie voor een jongere huid.
– Hoe rood-lichttherapie sporters ondersteunt met meer kracht en versneld spierherstel
– Rood licht – zo houdt het je huid jong en stralend
– Rood licht – het beste van de zon
– Hulp in de strijd tegen grote en kleine depressies: rood-lichttherapie
– Bewegen in het rode licht
En van gezondheidsjournalist Pim Christiaans
– Licht dat je mooier, slimmer en jonger maakt
– De genezende kracht van rood licht
– Behandeling met rood licht maakt gezicht jonger
Bronnen
– Ari Whitten – The ultimate guide to red light therapy
– Stephanie Hallett – Healing with red light therapy
– Sandra Moore – The Scientific Approach to Near-Infrared and Red Light Therapy
– Corral M, Wardrop AA, Zhang H, Grewal AK, Patton S. Morning light therapy for postpartum depression. Arch Womens Ment Health. 2007;10(5):221-4. doi: 10.1007/s00737-007-0200-1. Epub 2007 Aug 16. PMID: 17701271. En https://sci-hub.ee/10.1007/s00737-007-0200-1
– Bais B, Kamperman AM, Bijma HH, Hoogendijk WJ, Souman JL, Knijff E, Lambregtse-van den Berg MP. Effects of bright light therapy for depression during pregnancy: a randomised, double-blind controlled trial. BMJ Open. 2020 Oct 28;10(10):e038030. doi: 10.1136/bmjopen-2020-038030. PMID: 33115894; PMCID: PMC7594358.
– Babette Bais, Witte J.G. Hoogendijk, Mijke P. Lambregtse-van den Berg, Chapter 4 – Light therapy for mood disorders, Editor(s): Dick F. Swaab, Ruud M. Buijs, Felix Kreier, Paul J. Lucassen, Ahmad Salehi, Handbook of Clinical Neurology, Elsevier, Volume 182, 2021, Pages 49-61, ISSN 0072-9752, ISBN 9780128199732, https://doi.org/10.1016/B978-0-12-819973-2.00004-6.
– Meesters, Y, Van den Hoofdakker, R. Prophylactic treatment of seasonal affective disorder (SAD) by using light visors: bright white or infrared light?. Biological Psychiatry. 1999 Jul 15; Vol 46, Issue 2, P239-246, https://doi.org/10.1016/S0006-3223(98)00252-2.
– Schwartz RS, Olds J. The psychiatry of light. Harv Rev Psychiatry. 2015 May-Jun;23(3):188-94. doi: 10.1097/HRP.0000000000000078. PMID: 25839643.
– Legenbauer T, Kirschbaum-Lesch I, Jörke C, et al. Bright Light Therapy as Add-On to Inpatient Treatment in Youth With Moderate to Severe Depression: A Randomized Clinical Trial. JAMA Psychiatry. Published online March 13, 2024. doi:10.1001/jamapsychiatry.2024.0103